Wczoraj podczas uroczystej gali w Warszawie Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik odebrał nagrodę specjalną konkursu „Zabytek Zadbany”. Przypominamy, że zamek w Rabsztynie został tegorocznym laureatem organizowanego przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalnego Konserwatora Zabytków plebiscytu, w którym wzięło konkurowało 136 obiektów z 15 województw.
To dla nas wielki zaszczyt, że grono tak znakomitych specjalistów doceniło prace, jakie od lat prowadzimy na zamku w Rabsztynie. Kiedyś była to ruina, zaniedbana i pomijana przez turystów, jednak od tego czasu zmieniło się naprawdę wiele. Tylko w tym roku naszą warownię odwiedziło bowiem prawie 60 tysięcy osób. Serdecznie zapraszam zatem wszystkich nie tylko do Rabsztyna, ale i do Olkusza, by móc zobaczyć na własne oczy jak wiele uwagi i troski poświęcamy naszym lokalnym zabytkom – mówił podczas ogłoszenia wyników Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik.
Konkurs „Zabytek Zadbany” szczyci się wieloletnią tradycją, jako że po raz pierwszy został ogłoszony w 1975 roku. Ma on na celu promocję właściwej opieki nad zabytkami poprzez wzorowe prowadzenie prac badawczych, konserwatorskich, rewaloryzacyjnych i adaptacyjnych oraz systematycznych działań na rzecz właściwego utrzymania zabytków. Plebiscyt rozstrzygany jest w sześciu kategoriach: jury, w skład którego wchodzą konserwatorzy zabytków, architekci i historycy, nominuje w każdej z nich maksymalnie cztery obiekty, spośród których jeden uzyskuje tytuł laureata, a trzy pozostałe wyróżnienia. W kategorii specjalnej, czyli „właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem”, wskazywane są natomiast maksymalnie dwa obiekty otrzymujące tytuł laureata. To właśnie w tej kategorii zwyciężyła rabsztyńska warownia oraz zamek w Łańcucie.
Prace wykonywane były zgodnie z Kartą ochrony historycznych ruin Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków, wraz z pełnym zakresem badań archeologicznych i architektonicznych. Zastosowane rozwiązania pozwoliły zabezpieczyć i wyeksponować najcenniejsze odkryte relikty gotyckie i renesansowe oraz przedstawić w czytelny sposób zarówno historię zamku, jak i kolejne fazy działań konserwatorskich – czytamy w uzasadnieniu Jury.
Poza szczegółowym opisem prowadzonych na zamku od dwóch dekad prac ratunkowych i konserwatorskich, brane były także pod uwagę działania popularyzatorskie. Należą do nich m.in. organizowane przez administrujący obiektem Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu turnieje rycerskie, konkursy, wydawnictwa, plenery plastyczne, zloty turystyczne, sesje popularnonaukowe czy Juromania przygotowywane przez Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn”. W czasie uroczystej gali nagrodzeni i wyróżnieni otrzymali tablice „Zabytku Zadbanego” do oznakowania obiektów, a zabytki te będą ponadto prezentowane w dedykowanych wynikom konkursu wydawnictwach Narodowego Instytutu Dziedzictwa, przekazywanych właścicielom zabytków i przedstawicielom ogólnopolskiego środowiska konserwatorskiego.
Wykonywane konsekwentnie założenia pozwoliły zabezpieczyć i wyeksponować najcenniejsze relikty gotyckie i renesansowe, a także przedstawić w czytelny sposób historię zamku oraz kolejnych faz działań konserwatorskich – można z kolei dowiedzieć się o rabsztyńskiej warowni na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Warto wspomnieć, że nobilitacja w konkursie „Zabytek Zadbany” to nie pierwsze wyróżnienie, jakie otrzymała Gmina Olkusz za działania w sferze popularyzacji historii i zabytków. W ubiegłym roku „Srebrny Szlak Gwarków Olkuskich” został bowiem także laureatem organizowanego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie pod Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego plebiscytu „Wydarzenie Historyczne Roku”, a przed dwoma laty projekt „Przystanek Niepodległość. Olkusz 1918 – 2018” znalazł się w jego finale.
źródło: Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu
