W Muzeum Regionalnym PTTK im. Antoniego Minkiewicza w Olkuszu miał miejsce wernisaż wystawy „Gawęda o … olkuskim harcerstwie 1915-2023”, która opowiada historię lokalnego skautingu na przestrzeni ponad 100 lat. Wydarzenie to wpisuje się w realizowany przez olkuski oddział PTTK projekt „Olkuskie wystawy historyczne”, który został dofinansowany ze środków Burmistrza Miasta i Gminy Olkusz. Cała inicjatywa nie miałaby miejsca, gdyby nie olkuski hufiec Związku Harcerstwa Polskiego im. Bohaterów Powstania Styczniowego, który jako współorganizator przyczynił się w niemałym stopniu do jej zrealizowania.
“Jako harcerze Hufca ZHP Olkusz, bardzo się cieszymy z wystawy o harcerstwie na ziemiach olkuskich. Jest to bardzo cenna lekcja historii, która daje nam większą świadomość o naszym lokalnym działaniu oraz uświadamia jak wielopokoleniowe i ważne jest harcerstwo w Olkuszu. Jako organizacja między innymi promująca patriotyzm i pamięć o lokalnej historii, bardzo cieszymy się ze współpracy z PTTK, która poszerzyła nasze horyzonty i zaowocowała tak wspaniałą wystawą o nas i naszych początkach. Na wernisażu mogliśmy wymienić doświadczenia ze starszymi pokoleniami, porównać to, co było kiedyś, a dziś i zauważyć, że, pomimo różnic w działaniu harcerstwa teraz i ponad 100 lat temu, cały czas działamy i wychowujemy młodych ludzi na świadomych i rozwijających się obywateli. Wraz z resztą harcerzy, którzy już odwiedzili wystawę krótko po jej oficjalnym otwarciu, zapraszamy do jej obejrzenia i zapoznania się z historią naszej organizacji, która miała ogromny wpływ na życie tak wielu z nas.” – komentuje komendant olkuskiego hufca ZHP Kamil Chmist.
Na dziesięciu planszach autorzy przedstawili historię miejscowego harcerstwa od momentu powstania w 1915 roku, podczas trudnego czasu I wojny światowej i polskich dążeń niepodległościowych, przez dwudziestolecie międzywojenne, kiedy ruch ten stał się kuźnią kadr dla młodego państwa, II wojnę światową, w tym walkę z okupantem w ramach Szarych Szeregów, okres rządów komunistycznych, gdzie musiano walczyć z ideologiczną indoktrynacją, po czasy nam współczesne z zupełnie nowymi wyzwaniami, które stoją przed harcerstwem. Z narracją historyczną korespondowały niezwykłe eksponaty zarówno ze zbiorów muzeum i komendy hufca, ale też pochodzące z prywatnych kolekcji. Wśród prezentowanych artefaktów można znaleźć ponad stuletnie podręczniki do skautingu wydawane we Lwowie, pierwsze lokalne harcerskie gazetki, dokumenty miejscowych drużyn, a także należące do nich unikatowe i bezcenne sztandary. Jednym z najciekawszych przedmiotów jest bluza mundurowa wychowanka 10. Zagłębiowskiej Drużyny Harcerskiej przy gimnazjum męskim w Olkuszu, żołnierza Armii Krajowej, społecznika, regionalistę oraz niewątpliwie wybitnego przedstawiciela naszej lokalnej społeczności Mieczysława Karwińskiego (1921-2016).
“Nasza wystawa ma charakter popularnonaukowy, naszym celem nie była kompletna synteza dziejów olkuskiego harcerstwa. Chcieliśmy pokazać charakterystyczną dla każdej epoki specyfikę i miejsce skautingu w życiu naszej lokalnej społeczności na przestrzeni lat, od powstania w 1915 roku do czasów współczesnych. Dzięki bogatym zasobom naszego Muzeum, mogliśmy ubogacić narracje unikatowymi eksponatami z całego okresu. Owocna współpraca, którą podjęliśmy z olkuskim hufcem Związku Harcerstwa Polskiego, mamy nadzieje doprowadzi do wzrostu zainteresowania i świadomości mieszkańców naszego regionu co do działalności tej organizacji, a druhny i druhowie, w większym stopniu zapoznają się ze swoim przebogatym dziedzictwem.” – zauważyła kustosz Barbara Stanek.
Podczas wernisażu prelekcję wygłosił historyk i regionalista Jacek Sypień, który w niezwykle zajmujący sposób opowiedział historię długoletniego komendanta olkuskiego hufca i nestora skautingu na ziemi olkuskiej druha Tadeusza Barczyka (1913-1998). Sala kominkowa wypełniła się w ten dzień zarówno czynnymi harcerkami i harcerzami, a także tymi, którzy uczestniczyli w tym ruchu w młodości. Uroczystość zaszczycili również przedstawiciele Chorągwi Krakowskiej ZHP: hm. Janusz Wojtycza i phm. Marta Szymańska. Członkowie olkuskiego hufca zorganizowali również konkurs (grę harcerską) po olkuskim rynku z atrakcyjnymi nagrodami. Wystawę można oglądać do końca października 2023 roku – organizatorzy zapowiadają kolejne prelekcje i wydarzenia towarzyszące.
