W ostatnich tygodniach Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik zwrócił się do Starosty Olkuskiego Bogumiła Sobczyka o zwiększenie dotacji na utrzymanie Galerii BWA w Olkuszu w kwocie 40 tysięcy złotych. Zgodnie z podpisaną przez oba samorządy umową, roczne koszty funkcjonowania Galerii są już od ponad 10 lat pokrywane przez gminę i powiat po połowie. Rada Miejska w Olkuszu przyjęła już stosowną uchwałę zwiększającą środki na wspólną instytucję kultury, natomiast biorąc pod uwagę treść pism wystosowanych przez władze powiatu, można odnieść wrażenie, że nie są one zainteresowane dalszym współtworzeniem BWA, o czym świadczyć może również fakt wyrażenia przez Powiat zgody na przekazanie Galerii do… Wygiełzowa w powiecie chrzanowskim.
24 listopada gospodarz Srebrnego Miasta zwrócił się do włodarza Powiatu z prośbą o rozważenie możliwości wsparcia działalności Galerii Sztuki Współczesnej Biuro Wystaw Artystycznych w Olkuszu dotacją wyższą o 40 tysięcy złotych w 2022 roku. Burmistrz Piaśnik motywował swój wniosek gwałtownym wzrostem cen usług zlecanych co roku przez olkuską galerię oraz kosztów administracyjnych, w tym mediów czy wynagrodzeń: „wyrażam nadzieję, że wspólna troska o wysoki poziom działalności kulturalnej prowadzonej przez GSW BWA w Olkuszu pozwoli nam podjąć działania w tak oczywisty sposób wspierające ofertę Galerii skierowaną do Mieszkańców Srebrnego Miasta i całego Powiatu Olkuskiego” – napisał Roman Piaśnik, który zapewnił także, że gmina zwiększy kwotę swojej dotacji o przedmiotowe 40 000 złotych. Odpowiedź powiatu może jednak zaskakiwać: „Do momentu zakończenia trwających rozmów z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego wstrzymujemy się z podejmowaniem jakichkolwiek działań oraz decyzji w sprawach związanych z tą instytucją” – odpisała wicestarosta Paulina Polak.
O jakich rozmowach mowa? 6 września odbyło się pierwsze spotkanie u Wojewody Małopolskiego Łukasza Kmity w sprawie przedstawionych przez niego propozycji zmian w formie prowadzenia olkuskiej galerii. BWA miałoby tym samym zostać… filią Muzeum Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego w Wygiełzowie i Zamku Lipowiec, a nową siedzibą Galerii miałby być… budynek Dworca PKP w Olkuszu, oczywiście gdy ten zostanie w końcu wyremontowany. Drugie spotkanie, w formie wideokonferencji, miało natomiast miejsce dopiero 19 listopada: „Oczekiwanie z korektą finansowania BWA na bliżej nieokreślony termin zakończenia rozmów z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego, niezależnie od ich wyniku, może spowodować znaczny spadek jakości oferty kulturalnej Galerii, do czego, jako organy współprowadzące, nie możemy dopuścić” – alarmuje Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz.
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego przez trzy miesiące od podjęcia rozmów nadal nie przekazał gminie deklarowanych na wspomnianych spotkaniach informacji ani ustaleń dotyczących planowanych działań względem Galerii, takich jak plan finansowy, strategia działania czy harmonogram czynności prawnych: „z tym większym zdziwieniem przyjąłem fakt, że Wicestarosta Paulina Polak, mając upoważnienie Starosty Bogumiła Sobczyka, przekazała na wideokonferencji w dniu 19 listopada 2021 roku stanowczą informację o jednomyślnej zgodzie zarządu Powiatu Olkuskiego na zaproponowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego działania”.
Co ciekawe, zaledwie 5 dni później, na posiedzeniu Rady Powiatu w Olkuszu, Starosta Olkuski na pytanie w sprawie spotkania o BWA odpowiedział, że rozmowy w sprawie przekształcenia „nie mają jakiejś zmaterializowanej formy i konkretnego proponowanego rozwiązania”: „Jeżeli takie rozwiązanie będzie, to na pewno podzielimy się z Państwem informacjami w tym zakresie” – mówił Bogumił Sobczyk. W sukurs szła mu także Wicestarosta Paulina Polak: „Galeria BWA, jeżeli miałaby zostać w jakikolwiek sposób przekształcona, jeżeli, podkreślam, to ma pozostać na terenie Olkusza”. Wygląda zatem na to, że Zarząd Powiatu Olkuskiego po prostu zataił przed radnymi fakt wyrażenia wcześniej zgody na przekształcenie Galerii, a jej los zależy obecnie od decyzji władz Gminy Olkusz.
Odnoszę wrażenie, że Starosta z premedytacją dąży do oddania przywileju organizacji i nadzoru nad GSW BWA w Olkuszu instytucji z siedzibą w powiecie chrzanowskim. Być może jest to perspektywa atrakcyjna dla Muzeum z Wygiełzowa, które otrzymałoby dostęp do zgromadzonych w olkuskim BWA zbiorów, natomiast w konsekwencji to Olkusz zostanie pozbawiony prestiżu, wynikającego z prowadzenia instytucji o tak znaczącym autorytecie – podsumował Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz.
Jak wiadomo, wymiany pism między politykami mogą trwać w nieskończoność, dlatego warto przedstawić fakty. Te natomiast rysują się tak, że jedynie Rada Miejska w Olkuszu zawarła jak dotąd w budżecie na 2022 rok dotację dla BWA wyższą o kwotę 40 tysięcy złotych. Powiat przekonuje natomiast, że „nie udzielił odmownej odpowiedzi dotyczącej zwiększenia finansowania przekazywanego przez Powiat dla Galerii BWA, a jedynie wstrzymał swoją decyzję do czasu zakończenia rozmów i wypracowania wspólnego stanowiska co do przyszłego funkcjonowania tej ważnej dla mieszkańców Olkusza inwestycji” – no cóż, pierwsze rozmowy w tej sprawie rozpoczęły się ponad trzy miesiące temu, a do początku nowego roku budżetowego pozostało 12 dni.
Zarząd Powiatu w Olkuszu zaznaczył również, że „prawidłowa działalność i rozwój Galerii BWA w Olkuszu, jest niezwykle istotną kwestią dla władz Powiatu Olkuskiego”. Jak powiedział jednak James W. Frick z Uniwersytetu Notre Dame, „Nie mów mi, jakie są twoje priorytety. Pokaż mi, na co wydajesz pieniądze, a sam ci powiem, gdzie one są”. W uchwale budżetowej Powiatu Olkuskiego na 2021 rok dochody ustalono na 132 482 523,06 złote, co oznacza, że kwota dodatkowej dotacji dla BWA wyniosłaby… 0,03% budżetu.
