Odtworzyli bitwę sprzed 108 lat

12 listopada w Bydlinie odbyły się uroczystości upamiętniające 108. rocznicę bitwy pod Krzywopłotami, Bydlinem i Załężem. Jednym z elementów tej dorocznej inicjatywy była inscenizacja walk, jakie w listopadzie 1914 roku stoczyli tam polscy legioniści. O zapewnienie widzom możliwości cofnięcia się w czasie zadbały grupy rekonstrukcyjne z całej Polski: m.in. z Warszawy, Lublina, Krakowa oraz oczywiście ziemi olkuskiej.

Obchody rozpoczęły się od przemarszu kompanii honorowej Wojska Polskiego wraz z pocztami sztandarowymi i zgromadzonymi uczestnikami spod bydlińskiej szkoły na cmentarz parafialny. Tam uroczystej mszy świętej przewodniczył ks. biskup Grzegorz Kaszak. Po zakończeniu celebry, prócz apelu pamięci i salwy honorowej oraz tradycyjnych przemówień przedstawicieli władz i złożenia wieńców, w planie znalazło się również wręczenie odznaczenia nadanego przez Prezydenta RP: Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości otrzymał wiceprezes zarządu olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, rekonstruktor Grupy Rekonstrukcji Historycznej V Batalionu Strzelców Olkuskich, historyk, archiwista oraz społecznik Mateusz Radomski. Odznaczenie wręczył wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz.

Po oficjalnej części przyszedł z kolei czas na inscenizację pod zamkiem w Bydlinie, na wzgórzu Święty Krzyż. Warto wspomnieć, że walki legionistów oraz armii austro-węgierskiej z wojskami carskimi zostały odtworzone w oparciu o oryginalne okopy z 1914 roku. Kolejne epizody widowiska, takie jak przygotowanie umocnień legionistów, ostrzał artyleryjski, starcie z rosyjskim patrolem czy wyjście Legionów do natarcia, przedstawili rekonstruktorzy z Grupy Rekonstrukcji Historycznej K.u.K Sturmtruppen, GRH Bellum oraz GRH V Batalion Strzelców Olkuskich.

Jako organizatorzy obchodów, podobnie jak w ubiegłym roku, chcieliśmy wzbogacić uroczystości o niewątpliwą atrakcję dla mieszkańców i gości, jaką jest rekonstrukcja historyczna. Cieszymy się, że pogoda dopisała i wiele osób zdecydowało się spędzić czas na wspólnym obchodzeniu Narodowego Święta Niepodległości i naszej lokalnej rocznicy legionowej bitwy – komentuje dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Kluczach Mirosław Macek.

Inicjatywa spotkała się z dużym zainteresowaniem mieszkańców, czego wyrazem była kilkusetosobowa publiczność zgromadzona pod bydlińskim zamkiem. Zwieńczeniem obchodów był natomiast program artystyczny w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej w Bydlinie oraz koncert działającego przy Gminnym Ośrodku Kultury w Kluczach zespołu „Ziemia Kluczewska”. Każdy uczestnik wydarzenia mógł również oczywiście skosztować treściwej grochówki.

Przypominamy, że Bitwa pod Krzywopłotami była jednym z najkrwawszych starć Legionów Polskich w 1914 roku, a sam Józef Piłsudski określił ją mianem „legionowych Termopili”. Znaczenie tego starcia podkreśla fakt, że zostało ono wyszczególnione na tablicy nad Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie, gdzie wyróżniane są najistotniejsze epizody z historii polskiego oręża. 46 poległych pod Krzywopłotami legionistów zostało pochowanych na cmentarzu w Bydlinie: wśród nich znajduje się m.in. dowódca jednej z kompanii, przyrodni brat premiera Polski i światowej klasy pianisty Ignacego Jana Paderewskiego por. Stanisław Paderewski. Warto również wspomnieć, że w bitwie pod Krzywopłotami ranny został ojciec słynnego z „Kamieni na szaniec” żołnierza AK Jana Bytnara „Rudego” Stanisław Bytnar.

Organizatorami obchodów 108. rocznicy bitwy pod Krzywopłotami byli Wójt Gminy Klucze Norbert Bień we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Kluczach, Szkołą Podstawową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bydlinie oraz Stowarzyszeniem Otwarci Bydlin. Inscenizację przygotowali natomiast członkowie olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy AK.

zdjęcia: Aleksandra Pałka

Avatar photo

Konrad Kulig

Prezes olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej