Obchody Narodowego Święta Pracy w oparciu o olkuskie tradycje na Wawelu

Po raz drugi w Katedrze na Wawelu odbyły się uroczystości Narodowego Święta Pracy w oparciu o tradycję powstałego w 1446 roku przy Klasztorze Augustianów w Olkuszu „Bractwa Kopackiego”. Używając współczesnej terminologii, można założyć, że była to… pierwsza organizacja robotnicza w Polsce.

Warto przypomnieć, że Srebrne Miasto Olkusz, ze swoją wspaniałą historią, jest szczególnym źródłem dla tworzenia tradycji Narodowego Święta Pracy. Wspomniane „Bractwo Kopackie”, czyli górnicze (kopacz – ten, który kopie pod ziemią), zostało zatwierdzone przez słynnego biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego najprawdopodobniej w niedzielę 3 maja i zrzeszało podstawową grupę fachowców górniczych. W Bazylice Rzymskokatolickiej pw. św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu znajdują się także najstarsze w Polsce wizerunki górników z 1592 roku: znajdujące się nad ołtarzem ponad metrowej wysokości freski, przedstawiające m.in. olkuskich gwarków trzymających Godło Polski – Białego Orła, niewątpliwie posiadają ponadczasowy wymiar.

Olkuskich gwarków odnajdziemy także na Jasnej Górze, gdzie na sklepieniu nawy głównej w swoim fresku „Skarby Głęboko Zakopane” upamiętnił ich Karol Dankwart: przedstawia on ocalenie górników przez Matkę Boską Częstochowską z katastrofy w 1609 roku, kiedy to, w wyniku zawału górniczego, odciętych od świata zostało pięciu z nich. Co warto podkreślić, wszyscy posiadali nazwiska, co wśród ludzi pracujących pod ziemią było wówczas niespotykane. W trakcie uroczystości, wydarzenie to przywołał w swojej homilii Proboszcz Parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach ksiądz Jacek Miodek, a górnicy z Bolesławia przywieźli do krakowskiej świątyni najwyższy sztandar górniczy w Polsce, mierzący ponad 6 metrów. Z kolei w Muzeum Regionalnym PTTK w Olkuszu znajduje się sztandar Olkuskiej Kongregacji Kupieckiej z 1924 roku.

Nie można zapomnieć również o olkuskich wodociągach, których historia sięga co najmniej połowy XV wieku, jako że wodę do miasta dostarczano już wówczas drewnianymi rurami. Pod znajdującym się na dziedzińcu Katedry Wawelskiej pomnikiem św. Jana Pawła II wiązankę kwiatów złożył zatem Prezes Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Olkuszu Alfred Szylko, Przewodniczący Rady Nadzorczej Olkuskich Wodociągów Tadeusz Chwast, Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego prof. Jan Duda, Prezes Stowarzyszenia Szansa Białej Przemszy Józef Niewdana, emerytowany Główny Mechanik Kopalni Olkusz-Pomorzany Jan Chojowski oraz inicjator obchodów Narodowego Święta Pracy w oparciu o tradycje Srebrnego Miasta, Wiceprezes Stowarzyszenia Szansa Białej Przemszy oraz członek działającej przy olkuskim oddziale PTTK grupy eksploracyjnej Bractwo Kopacki (nawiązującej właśnie do powstałej w 1446 roku organizacji górniczej) Franciszek Rozmus.

Tegoroczne uroczystości odbyły się pod patronatem arcybiskupa metropolity krakowskiego oraz zastępcy przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski Marka Jędraszewskiego, a także Sejmiku Województwa Małopolskiego. List okolicznościowy, w imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy, odczytał ponadto Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP minister Wojciech Kolarski.

zdjęcia: Katarzyna Szojda, Dariusz Rozmus oraz Franciszek Rozmus

Avatar photo

Redakcja