„Ta bazylika to perła naszej diecezji. Tu, w Olkuszu rozwijała się wspaniała historia. Wszystkie zabytki, jakie zostały odkryte w tej świątyni pokazują nie tylko historię miasta, ale także wartości chrześcijańskie, zawsze bliskie jego mieszkańcom. Olkusz to miasto królewskie. Niech króluje tu mądrość, pracowitość i wiara” – mówił 13 stycznia 2002 roku, podczas uroczystości ogłoszenia nadania tytułu bazyliki mniejszej ówczesnemu Kościołowi św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu, bp. Adam Śmigielski.
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/1-2.jpg)
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/1-2.jpg)
Uroczystej mszy świętej, w czasie której w świątyni odsłonięto tablicę upamiętniającą to wydarzenie, przewodniczył nuncjusz apostolski abp. Józef Kowalczyk. Wzięli w niej także udział arcybiskupi Stanisław Nowak i Stanisław Szymecki, biskupi Adam Śmigielski, Marian Florczyk i Piotr Skucha, proboszcz ks. Stefan Rogula i ponad dwudziestu księży.
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/2.jpg)
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/2.jpg)
Bazylika to kościół, który otrzymał swoją godność w wyniku papieskiego nadania albo posiada ją od niepamiętnych czasów. Nazwa ta pochodzi od greckiego słowa bazylikos, oznaczającego królewski. Ze względu na swoją wyjątkową rolę w życiu liturgicznym i pastoralnym, bazyliki wyróżniają się wśród innych kościołów i cieszą wyjątkowymi przywilejami. Dzielone są na mniejsze i większe, nazywane też patriarchalnymi. Bazylik większych jest tylko siedem na całym świecie: pięć w Rzymie oraz dwie w Asyżu.
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/3.jpg)
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/3.jpg)
Bazylika mniejsza to z kolei tytuł honorowy, nadawany kościołom wyróżniającym się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową oraz duszpasterską przez papieża lub w drodze prawa zwyczajowego. Od 1836 roku przysługuje on również kościołom kolegiackim w konsekwencji przeniesienia przez Kongregację Obrzędów przywilejów tych kościołów na bazyliki mniejsze. Kongregacja ustaliła ponadto warunki, jakie musi spełniać świątynia, by otrzymać ten tytuł.
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/4.jpg)
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/4.jpg)
Dokument nadający tytuł bazyliki mniejszej olkuskiej parafii został wydany już 10 października 2001 roku przez Kongregację Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w Watykanie, co zostało potwierdzone przez papieża Benedykta XVI 30 listopada 2009 roku. Starania w tym celu, z inspiracji księdza proboszcza Stefana Roguli, prowadził biskup Adam Śmigielski z poparciem Krajowej Konferencji Biskupów.
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/6-683x1024.jpg)
![](https://gazetaolkuska.pl/wp-content/uploads/2022/01/6-683x1024.jpg)
Pierwszy zapis o Parafii Olkuskiej pochodzi z 1184 roku, natomiast wzmianki, o których z całą pewnością możemy powiedzieć, że dotyczącą Kościoła św. Andrzeja w Olkuszu, datowane są na 1317 rok. Najważniejszymi zabytkami znajdującymi się w naszej świątyni są wyjątkowe w skali światowej i zarazem najstarsze organy renesansowe w Polsce autorstwa Hansa Hummla i Jerzego Nitrowskiego (1611-1633) oraz poliptyk olkuski z 1485 roku.